Artykuły
Rozwojowa niepłynność mowy
RMN – ROZWOJOWA NIEPŁYNNOŚĆ MÓWIENIA
Rozwijający się mały człowiek, w bardzo krótkim czasie musi posiąść rozmaite umiejętności – nauczyć się jeść, chodzić, mówić, posługiwać różnymi przedmiotami, nauczyć się wielu reguł rządzących nie tylko językiem ale i światem, relacjami społecznymi.
Na swojej drodze rozwojowej dziecko może napotkać na liczne problemy natury fizycznej i psychicznej. Również nauka języka może sprawić problemy. Jednym z nich jest pojawiająca się w okresach intensywnego rozwoju mowy – rozwojowa niepłynność mówienia.
Niepłynność mówienia szczególnie wyraźnie można zaobserwować u dzieci przed 5 rokiem życia, w okresie intensywnego rozwoju ich mowy. Uznawana jest za niepłynność rozwojową, nazywaną również jąkaniem rozwojowym. [Kamińska, 2010, s.24]
Objawy niepłynności mówienia
Do podstawowych objawów niepłynności Z. Tarkowski zalicza:
-
powtarzanie głosek (m- m- m- mama)
-
powtarzanie sylab (ma- ma- mama)
-
powtarzanie słów (mama- mama)
-
powtarzanie części zdań (mama idzie- mama idzie)
-
przeciąganie głosek (mmmmmama)
-
blokowanie ( m … mama)
-
embołofrazje (yyy, eee)
-
pauzy (momenty ciszy)
-
rewizje (mama poszedł … mama poszła do sklepu)
-
tachylalia (zbyt szybkie mówienie)
-
bradylalia (zbyt wolne mówienie)
-
dysrytmia (nierytmiczne mówienie)
Przyczyny niepłynności mówienia
Według Z. Tarkowskiego mówienie może być niepłynne z następujących powodów:
-
Dziecko jest nakłaniane do wypowiadania się (np. recytacji wierszyka), mimo braku chęci z jego strony. Może to wywołać objawy niepłynność mówienia u dziecka, szczególnie na początku wypowiedzi (yyy…) ponieważ dziecko „ociąga się” z mówieniem.
-
Dziecko chce mówić, ale chwilowo nie wie, co powiedzieć. Objawia się to niepłynnością mówienia w postaci pauz i powtórzeń, które dają mówiącemu czas do namysłu.
-
Dziecko miewa trudności z językowym wyrażaniem myśli czego wyrazem są np. perseweracje, przestawianie elementów wypowiedzi, ich urywanie, opuszczanie. Skutkiem tych zniekształceń są objawy niepłynności mówienia.
-
Dziecko przeżywa wielkie bogactwo zróżnicowanych uczuć. Są one zmienne, szybko przechodzą w biegunowo przeciwstawne: radość w płacz i smutek, gniew i agresja szybko wygasają. Do całej gamy uczuć dochodzą również rożnego rodzaju lęki. Silne emocje przeżywane przez dziecko mogą wpłynąć niekorzystnie na płynność mówienia. [Tarkowski, 1992, s.37-38]
Opracowała A. Cichocka, na podstawie:
-
Kamińska Dorota, Wspomaganie płynności mowy dziecka – profilaktyka, diagnoza i terapia jąkania wczesnodziecięcego, Impuls, Kraków 2010
-
Kostecka Wanda, Dziecko i jąkanie. Poradnik dla rodziców, nauczycieli i logopedów, Polskie Towarzystwo Logopedyczne, Lublin 2000
-
Tarkowski Zbigniew, Jąkanie wczesnodziecięce, WSiP, Warszawa 1992
-
Tarkowski Zbigniew, Jąkanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002
-