RMN – ROZWOJOWA NIEPŁYNNOŚĆ MÓWIENIA

 

Rozwijający się mały człowiek, w bardzo krótkim czasie musi posiąść rozmaite umiejętności – nauczyć się jeść, chodzić, mówić, posługiwać różnymi przedmiotami, nauczyć się wielu reguł rządzących nie tylko językiem ale i światem, relacjami społecznymi.

Na swojej drodze rozwojowej dziecko może napotkać na liczne problemy natury fizycznej i psychicznej. Również nauka języka może sprawić problemy. Jednym z nich jest pojawiająca się w okresach intensywnego rozwoju mowy – rozwojowa niepłynność mówienia.

Niepłynność mówienia szczególnie wyraźnie można zaobserwować u dzieci przed 5 rokiem życia, w okresie intensywnego rozwoju ich mowy. Uznawana jest za niepłynność rozwojową, nazywaną również jąkaniem rozwojowym. [Kamińska, 2010, s.24]

 

Objawy niepłynności mówienia

Do podstawowych objawów niepłynności Z. Tarkowski zalicza:

• powtarzanie głosek (m- m- m- mama)

• powtarzanie sylab (ma- ma- mama)

• powtarzanie słów (mama- mama)

• powtarzanie części zdań (mama idzie- mama idzie)

• przeciąganie głosek (mmmmmama)

• blokowanie ( m … mama)

• embołofrazje (yyy, eee)

• pauzy (momenty ciszy)

• rewizje (mama poszedł … mama poszła do sklepu)

• tachylalia (zbyt szybkie mówienie)

• bradylalia (zbyt wolne mówienie)

• dysrytmia (nierytmiczne mówienie)

 

Przyczyny niepłynności mówienia

Według Z. Tarkowskiego mówienie może być niepłynne z następujących powodów:

1. Dziecko jest nakłaniane do wypowiadania się (np. recytacji wierszyka), mimo braku chęci z jego strony. Może to wywołać objawy niepłynność mówienia u dziecka, szczególnie na początku wypowiedzi (yyy…) ponieważ dziecko „ociąga się” z mówieniem.

2. Dziecko chce mówić, ale chwilowo nie wie, co powiedzieć. Objawia się to niepłynnością mówienia w postaci pauz i powtórzeń, które dają mówiącemu czas do namysłu.

3. Dziecko miewa trudności z językowym wyrażaniem myśli czego wyrazem są np. perseweracje, przestawianie elementów wypowiedzi, ich urywanie, opuszczanie. Skutkiem tych zniekształceń są objawy niepłynności mówienia.

4. Dziecko przeżywa wielkie bogactwo zróżnicowanych uczuć. Są one zmienne, szybko przechodzą w biegunowo przeciwstawne: radość w płacz i smutek, gniew i agresja szybko wygasają. Do całej gamy uczuć dochodzą również rożnego rodzaju lęki. Silne emocje przeżywane przez dziecko mogą wpłynąć niekorzystnie na płynność mówienia. [Tarkowski, 1992, s.37-38]

 

Opracowała A. Cichocka, na podstawie:

1. Kamińska Dorota, Wspomaganie płynności mowy dziecka – profilaktyka, diagnoza i terapia jąkania wczesnodziecięcego, Impuls, Kraków 2010

2. Kostecka Wanda, Dziecko i jąkanie. Poradnik dla rodziców, nauczycieli i logopedów, Polskie Towarzystwo Logopedyczne, Lublin 2000

3. Tarkowski Zbigniew, Jąkanie wczesnodziecięce, WSiP, Warszawa 1992

4. Tarkowski Zbigniew, Jąkanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002